Nghề nào cũng có rủi ro và Freelancer cũng thế. Nghía qua những câu chuyện dở khóc dở cười về những lần “ném tiền qua cửa sổ” của Rối nhé. Rút kinh nghiệm sâu sắc nha.
—-
Lần 1: Khách “quên” trả tiền
Lúc này, mình đang đi làm và cũng có thu nhập ổn định. Mình thấy job đăng trên facebook. Bà chị đăng tuyển cũng có facebook chính chủ và còn gọi mình đi cà phê trao đổi.
Buổi trao đổi diễn ra tốt đẹp. Bà ấy cũng gửi brief rõ ràng cho mình. Mình cũng hí hửng viết theo ý đã thảo luận với bà ấy rồi theo từng chủ đề bà ấy cho. Nhưng kết quả thế nào các bạn biết không ?
Mỗi lần mình nhắn hỏi mấy bài mình viết có ổn không, bà ấy đều bảo “chị rất bận, mai chị check nha”. Và một ngày đẹp trời, bà ấy bảo mình đếm bài để thanh toán chi phí. Mình trả lời thì tiếp tục câu trả lời cũ “mai chị check nha”. Và đến bây giờ bà ấy vẫn chưa check. Lúc đó, mình làm chỉ vài bài vài trăm ngàn thôi. Nhưng là lần đầu tiên bị quỵt tiền nên hơi sốc.
Lần 2: Bị lừa đảo
Bị lừa ngày 30 Tết là thế nào nhỉ ? Mà thôi, năm tam tai í mà, coi như xả xui vậy nhưng tức thì phải kể đúng không nè.
Chuyện là mình cũng tò mò qua bên vn.freelancer.com nhận job. Thấy ngay job viết sách ghost, thế là ào ào vào đăng ký ngay. Và ông khách đó liên hệ mình ngay mọi người à. Mà kiểu mình cũng bán tính bán nghi rồi (vì ông ta đòi liên hệ qua Whatsapp chứ không xài vnfreelancer). Nhưng mà ổng bảo mình sửa một quyển sách mình cảm giác cũng hay quá nên nhận liền. Và đúng là sách hay lắm mọi người à. Chắc mình sẽ review quyển đó sớm á.
Nhưng mà quay lại chuyện xui rủi nè. Sau khi mình sửa xong, gửi bản final, ông khách đó bảo mình liên hệ với một chị khác kiểu project manager gì đó. Phần trăm nghi ngờ lên 75% rồi nha. Liên lạc xong thì chị đó bảo mình gửi thông tin và 300$ để mở tài khoản hợp đồng để nhận thanh toán. Ủa a lô ? Người làm việc phải trả tiền trước cho chủ á, mà tận 300$. 100% lừa đảo.
Mình cũng hỏi thăm này nọ rồi bảo cảm ơn vì cho mình đọc một quyển sách hay. Nhưng thôi, mình không chơi trò cảm giác mạnh. Tạm biệt và không hẹn ngày gặp lại. Mất một tuần trước Tết của mình luôn á, thôi lại rút kinh nghiệm vậy. Ai liên hệ trên web thì trao đổi, làm việc trên web luôn, được web bảo vệ thì hãy nhận nha mọi người. Không thì ứng trước này nọ, chứ kiểu này sợ quá rồi.
Lần 3: Nhận job bất chấp
Lần này thì lỗi đến từ cả phía mình nhưng thực sự là mình hơi tủi một tí. Bà chị này cũng giới thiệu mình một vài job trước đó và cộng tác rất ổn luôn về việc viết sách ghost. Và vào lần cộng tác cuối cùng xảy ra mâu thuẫn nặng.
Thực ra, mình biết bà chị này cũng kiểu trung gian thôi nhưng mấy dự án trước chị rất rõ ràng và có khách nói chuyện rõ ràng nên mình rất dễ làm việc. Nhưng đến dự án cuối, chị ấy bảo mình sưu tầm vài mẫu truyện trong sách, trên báo và viết lại. Mình nghĩ là viết dựa trên những mẫu truyện sưu tầm và giữ nguyên cốt truyện. Cứ thế, mình làm tóm tắt rồi viết bài gửi chị. Một quyển rồi qua hai quyển. Và đến khi biên tập duyệt thì gửi cho mình một cái mail bảo mình đạo văn, bắt mình chỉnh sửa lại. Mình đã nghĩ là truyện sưu tầm, chỉ chỉnh sửa lại cho không trùng lặp quá nhiều với truyện gốc và mình cũng ghi chú nguồn rõ ràng nên nghĩ là sẽ được ghi trong phần tham khảo. Chưa kể là truyện sưu tầm hết nên mình đã lấy nhuận rẻ hơn bình thường rất nhiều. Nhưng làm việc online mà, mình không giải thích gì nhiều và nhận sửa lại hết. Rồi khi mình sửa lại hết, thêm thắt đủ điều thì chỉ được nghe những lời phê bình là chắp vá và không chấp nhận được. Thôi thì nhận sai vậy, và mọi công sức cả tháng trời đổ sông đổ bể. Nói chung, mình cũng không trách gì vụ việc này bởi mình biết bà chị này cũng uy tín. Chỉ là một dự án không hiểu được nhau. Mình cũng không có kinh nghiệm về dạng sách này mà vội nhận thì đúng là sai thật.
Nhưng mà, uy tín của mình cũng mất sau vụ này nên bên đó cũng không hợp tác với mình nữa. Mình chỉ tiếc là không được hợp tác cùng với một nơi làm việc uy tín. Còn chuyện tiền nong thì coi như mình bỏ tiền học được cách viết loại sách này vậy. Và mình nhận ra là mình chỉ viết sách mới trọn vẹn thôi còn như này thì mình chịu.
Không phải việc gì chúng ta cũng làm được nha. Vậy nên, tìm hiểu rõ ràng hoặc nói “không” với những job mình không chắc chắn, bạn nhé.
Lời kết
Vài câu chuyện từng trải thấm thía thôi, chưa kể chuyện ép giá rồi còn kiểu viết bài test vào làm rồi biệt tăm nữa. Nói chung là có sai lầm mới lưu ý và trưởng thành hơn.
Tuần sau, mình sẽ viết một bài “Freelancer hay Zombie công sở ?” và nêu ra một số lưu ý khi làm freelancer. Bạn có thể xem tham khảo nhé. Ngành nào cũng lắm rủi ro cả, cẩn thận rồi hãy dấn thân vào nha.
Yêu thương thật nhiều.
-Rối-
—–
Xem những bài viết tương tự của Rối bên dưới nhé:
- Chuyện Freelancer số #3: Cộng tác viên viết bài chuẩn SEO
- Chuyện Freelancer số #5: Viết blog có kiếm được tiền không ?
- Tháng đầu tiên làm Freelance Writer của mình như thế nào ?
—-
Cùng nhau cải thiện kỹ năng để làm Freelancer qua các khóa học sau:
- Thiết kế đồ họa thực chiến
- Quét sạch 100 từ vựng mỗi ngày với 6 phương pháp siêu tốc
- Xây dựng và triển khai chiến lược content marketing hiệu quả
—-